Risale-i Nakşibendi

Nakşibendî hareketi, Burhaneddin Nakşibend (ö. 1389)’in yaygınlaştırdığı ve yetiştirdiği öğrencileriyle küresel bir çizgiye taşıdığı ancak Nakşibendî’den önce Malatyalı Abdulhalik-i Gücdüvânî (ö. 1179)’nin ikiyüzon yıl önce temellerini attığı bir harekettir. Günümüzde Anadolu merkezli en yaygın ve en güçlü toplumsal hareket olarak değerlendirilmektedir. Bu hareketin kurumsal kültürünün ve insanı merkeze alan teşkilat yapısının Anadolu’ya ilk olarak intikalini temin eden bilge Şeyh Ali Semerkandî (ö. 1456), Semerkand’da veya Isfahan’da doğdu. Osmanlının kuruluş yıllarında Semerkand’da başlayıp Mersin Zeyne’de Anadolu evresine giren ve Ankara Çamlıdere’de noktalanan bu bereketli ömür, makamının bulunduğu Zeyne ile merkadinin bulunduğu Çamlıdere’deki külliyelerde vakıf ve eğitim hizmetlerin gerçekleştirdi.