Toplumsal Tarih Dergisi Sayı: 253 Ocak 2015

Toplumsal Tarih Ocak sayısında kapakta Johannes Koder’in “Fatih Sultan Mehmed Örneğinde Uygulamalı Bilim” başlıklı yazısı yer alıyor.

Toplumsal Tarih Ocak sayısının kapak yazısında, Avusturya Bilimler Akademisi üyesi Johannes Koder, Eskiçağ’dan bu yana tarih kaynaklarında yer alan Hellen-Barbar, Avrupa-Asya antagonizmaları bağlamında 2. Mehmed’in kendisini nasıl konumladığını irdeliyor. Viyana’da Thetis dergisinde yayımlanmış olan bu makaleyi Toplumsal Tarih için Peri Efe çevirdi.

Alexander E. Balistreri “Kars’ta Kızıl Bayrak” başlıklı yazısında, 1917 Şubat Devrimi’nin Kars’taki yansımalarının izini sürüyor. Balistreri’nin yazısına, Rus askeri Aleksandr Denisoviç Metelyov’un Proletarskaya Revolyutsiya adlı dergide birinci ağızdan aktardığı sahneler eşlik ediyor.

Taylan Esin “1. Dünya Savaşı’nda Anadolu: Tehcir, Açlık ve Propaganda” başlıklı yazısında, Tehcir’in yoğun olduğu bölgelerde yaşanan nüfus kaybının, savaş yıllarında gündeme gelen iktisadi çöküşteki rolünü tartışıyor.

Zafer Toprak, “Sanayiden ve Emekten Yana Bir Dergi: Sanayi Mecmuası” başlıklı yazısında, 1. Dünya Savaşı arifesinde yayın hayatına başlayan Sanayi Mecmuası’nın değişen adlarla 1930’lara dek devam eden öyküsünü anlatıyor.

Yaşar Tolga Cora, Armeniolog, Şarkiyatçı ve yazar Hagop Siruni’nin Osmanlı ordusunda ihtiyat zabitliği yaptığı günleri ve Tehcir’den kurtulma hikâyesini yazarın anılarından alıntılarla aktarıyor.

Murat Koraltürk, “2. Dünya Savaşı’nın Denizlerde Neden Olduğu Sorun: Mayın ve Torpil Tehlikesi” başlıklı yazısında, 2. Dünya Savaşı’nda denizlerde yaşanan çatışmaların Türkiye’nin sivil taşımacılığında yarattığı sorunlar üzerinde duruyor.

Ümit Kurt, “Birecik’te Ermeni Sürgünlerini Ölümden Kurtaran Cemil (Bahri) Könne” başlıklı yazısında, Tehcir sırasında Birecik’te Ermenileri sürgün ve ölümden kurtarmak için atölyesinde istihdam eden Cemil Könne’nin yaşam öyküsünü ve bu yoldaki çabalarını anlatıyor.

Meral Akkent, “Önemli Bir Yıldönümünün Bugün Düşündürdükleri” başlıklı yazısında İstanbul Kadın Müzesi’nin hazırladığı sergiden yola çıkarak, kadınların üniversitede yer edinebilmek için verdikleri mücadeleyi inceliyor.

Edhem Eldem, Elbise-i Osmaniye hakkındaki yazılarının dördüncüsünde, böyle bir albüm hazırlama fikrinin nereden doğmuş olabileceğini araştırıyor ve bu eserin ilham kaynağı olan örnekleri tanıtıyor.

Zerrin İren Boynudelik ve Emine Önel Kurt, genre resimlerinden örnekler aktardıkları yazı dizisinde bu ay “Avrupa Resminde İşler: Terziler” başlığı altında Pietro Longhi, Giovanni Battista Moroni ve Quiringh Gerritsz van Brekelenkam’ı okurlarla tanıştırıyor.

Her ay olduğu gibi Toplumsal Tarih’in Ocak sayısında Edhem Eldem’in “L’illustration’dan Seçmeler”i ve Emel Seyhan’ın “Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay” sayfaları yer alıyor. Ayrıca “Güncel” sayfalarında Hazal Özdemir’in hazırladığı Tarih Vakfı Perşembe Konuşmalarının özetlerini; Erden Akbulut’un Aralık 2014’te yitirdiğimiz Rasih Nuri İleri’yi eleştirel, heyecanlı, paylaşımcı ve üretken bir aydın olarak resmettiği “İç İçe Geçmiş Bir Yaşam ile Tarih Yazıcılığı” başlıklı yazısını; “Alevilikte Kadın: Uzun Süren Yası Mücadeleye Dönüştürebilmek” başlığı altında, Fatmagül Berktay’ın Ankara “Alevilikte Kadın” konferansına dair izlenimlerini okuyabilirsiniz. “Tarih Vakfı’ndan Haberler” sayfasında geçtiğimiz ay öne çıkan etkinlikler ve çalışmalardan haberdar olabilirsiniz.

12 kişilik Girişim Kurulu’nun çabaları ve 264 kurucu üyenin katkılarıyla 1991 yılında kurulan Tarih Vakfı’nın öncelikli amacı, tarihin bilimsel bir çalışma dalı olarak etkinleşmesini sağlamaktır. Devletten tümüyle bağımsız bir sivil toplum örgütü olan Tarih Vakfı’nın tüm kuruluş sermayesi kurucularının katkılarından oluşmaktadır. Vakıf aynı zamanda, Türkiye'nin ekonomik ve toplumsal tarihi alanında uzmanlaşan bir arşiv, kütüphane, araştırma, eğitim, yayın ve müzecilik kuruluşudur. Tarih Vakfı düzenlediği etkinlikler ve konusunda uzman yayınları ile Türkiye’de bilimsel tarihçilik bilincinin gelişmesinde ve yerleşmesinde önemli rol oynamaktadır. Vakıf’la ilgili daha ayrıntılı bilgi için www.tarihvakfi.org.tr adresini ziyaret edebilirsiniz.