Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar

Geçtiğimiz yüzyılın önemli sosyologlarından biri olan T. H. Marshall’ın yarım yüzyıl önce yazdığı ve bir kurum olarak yurttaşlığın işçi sınıfının toplumsal entegrasyonunu sağlamak ve eşitlik taleplerini karşılamak konusunda sahip olduğu potansiyeli inceleyen “Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar” adlı makale sadece sosyoloji alanında değil, sosyal politika ve siyaset bilimi gibi alanlarda da temel bir metin olarak kabul edilegelmiştir.

Tom Bottomore’un, bu çalışmada incelenen kavramsal yapıları ve toplumsal olguları yeniden ele alan “Kırk Yıl Sonra Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar” adlı makalesi, Marshall’ın neredeyse klasikleşmiş metnine yeni yorumlar kazandırmış ve bu iki makale Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar adı altında biraraya getirilerek günümüzün önemli bir başvuru kaynağı haline gelmiştir.

Bu kitabı dilimize kazandıran Ayhan Kaya’nın Türkçe baskıda yeralan ve 2000’li yıllarda yurttaşlık kurumunu ve bu kurumla kavramsal ilişkisi bulunan azınlıklar ve çokkültürlülük gibi olguları hem kavramsal açıdan hem de günümüz Türkiyesi bağlamında inceleyen makalesi ise Bottomore’un makalesi gibi konuyu geliştirip, farklı yorumlar katmakta ve özellikle ülkemiz açısından önem kazanmaktadır.

Marshall’ın önemini vurgulayan Tom Bottomore’un da belirttiği gibi çağımızın sosyologlarının ondan öğrenecekleri çok şey var.