Gılgameş

Mezopotamya'nın ünlü Uruk Kralı Gılgameş için yazılmış bu destan, geçen yüzyılda arkeologlar Orta Doğunun gömük kentlerini birer birer ortaya çıkarana kadar tümüyle unutulmuştu. Bu şiirlerin dünya edebiyatında belirli bir yeri vardır, üstelik Homerosun destanından bin beş yüz yıl önce yazılmış olmalarından ötürü değil, öncelikle anlattıkları hikayenin özelliğinden ve türünden dolayı. Destan tam bir serüven, bir ahlak dersi ve trajedinin karışımıdır. Olaylar süresince, ölümlülük sorununa eğilinir, bilginin ardından gidilir ve insanların alınyazısından kaçışı görünür. Ölümsüz tanrılar trajik olamazlar. Gılgameş ilk insan tanrı değilse de, kuşkusuz hakkında bir şeyler bilinen ilk trajik kahramandır. Homeros'un İlyada'sı ortaya çıkana kadar yazılmış ve günümüze kalabilmiş en güzel destan şiirdir ve İlyada'dan çok daha eskidir.

- N. K. Sandars-