Teşrifat Defteri (1616-1620)

1616-1620 yılları arasını kapsayan Teşrifat Defteri, 17. yüzyılın ilk yarısının önemli kaynakları arasında yer alır. Defter, dört yıllık kısa bir dönemi kapsamasına rağmen bu süreçte Sultan I. Ahmed, I. Mustafa ve II. Osman padişahlık yapmışlardır. Defterde, günlük hava durumu ve padişahın o gün nerede olduğu, veziriazam, vezir, beylerbeyi, sancakbeyi, kazasker, kadı ve müderrisler gibi üst düzey askerî ve ilmiye sınıfına yapılan önemli tayin ve aziller, cülus ve bayram tebriki, elçi kabulü, hediye takdimi, bir göreve tayin, seferden dönüş gibi çeşitli sebeplerde padişahın huzuruna çıkıp el öpenlerin isimleri düzenli olarak kaydedilmiştir. Ayrıca bu kişilere ve yeni Müslüman olanlara padişah tarafından, inam, tasadduk, teşrif, tevcih, âdet gibi başlıklar altında verilen aynî ve nakdî ihsanlar ile bu kişilerin ve özellikle elçilerin padişaha takdim ettikleri hediyelerin listesi de defterde yer almaktadır. Bu çalışma Osmanlı’nın devlet teşkilatı ve bürokratik yapısı, Osmanlı diplomasisi, o dönem toplumunda ve sarayda tercih edilen hediye türleri ve bunların nakdî karşılıkları hakkında bilgi vermesi açısından önemli bir kaynak eserdir.